یکی
از مشهورترین و پر طرفدارترین هنرهای دستی ایران ، که به ویژه در اصفهان
در طول قرنها، استادکاران زیادی را بخود مشغول داشته است، هنر قلمزنی بر
فلزات مسی، برنزی ، نقره ای و ندرتن طلا می باشد. س
،قلمزنی
بر روی فلز نقره بیشتر مربوط به استادکاران شیراز است، و این در حالی است
که این هنر در اصفهان با دو روش ویژه به انجام می رسد. روش اول قلمزنی
برجسته نامیده می شود . در این روش، نقوش، چنان برجسته، کنده کاری می شوند
که به آن نقش، حالت سه بعدی می دهد. این هنر بیشتر بر روی سینی های مسی و
یا برنزی پیاده می شود. نقوش از چنان پیچیدگی و ریزه کاریی برخوردار است که
بیننده می تواند ساعتها محو جزئیات نقوش شود و بارها هنر استادکاران آن را
ستایش کند. س
دوم
قلمزنی ریز می باشد که در آن، نقوش، سه بعدی نمی باشند. در هر دو روش،
استادکاران اصفهان برای ایجاد طرحهای مورد نظر خود، از قلمی خاص استفاده می
کنند که با ضربات چکشی ویژه، این نقوش را می آفرینند. حال آنکه در نوع،
کار استادکاران تبریز، از قلمی تیز و فشار دست استفاده می شود و نقوشی که
بدین سان ایجاد می شوند حالت تخت و دو بعدی دارند.س
جام طلای حسنلو
این
اثر باستانی در سال ۱۳۳۶ هنگام عملیات باستانشناسی در تپه حسنلو در شهر
نقده در جنوب استان آذربایجان غربی بدست آمد. از آنجا که قدمت این اثر را
حدود ۳۲۰۰ سال برآورد نموده اند و چون نقوش زیبایی از ارابه رانان بر روی
آن حکاکی شده است، می توان چنین نتیجه گرفت که هنر قلمزنی در ایران حداقل
مربوط میشود به دوازده قرن قبل از میلاد مسیح. س
باید
توجه داشت در اینجا هدف، پرداختن به این اثر تاریخی نمی باشد بلکه قصد آن
است که یک مبدا زمانی تاریخی نسبی برای این هنر اصیل در ایران بیابیم.س
برخی
از استادکاران این رشته از هنر، دارای چنان مهارتی در کار خود می باشند که
آنان را فرشچیان قلمزن نام نهاده اند. کار این بزرگان هنر، چنان حیرت آور و
زیباست که متخصصین امر و حتی بینندگان غیر متخصص را نیز ساعتها به تحسین
خود مشغول می سازد. س
باید
بیاد داشت که اجرای این هنر، از مشکلات بیشتری نسبت به هنر نقاشی برخوردار
است، زیرا کار به نرمی نقاشی با قلم بر روی کاغذ پیش نمی رود. به ، عبارت
ساده تر، چون ایجاد نقوش به شکل کنده کاری بر روی فلز ، نسبت به نقاشی، خشن
و سفت محسوب می شود، از اینرو استادکار باید از چند مهارت بصورت همزمان
سود جوید، زیرا با کمترین سهل انگاری در چکش کاری، با کمترین اشکالی که در
ایجاد خطوط بوجود آید، کار از نظر متخصصان یک اثر بی نقص محسوب نمی شود و
آن کار از اصالتی که باید داشته باشد محروم می شود. از اینرو ایجاد یک نقش
بی نقص بر روی فلز، کار بسیار استادانه ای خواهد بود که ذوق و استعداد خاصی
را طلب می کند. س
قلمزنی
نه تنها بر روی سینی های تخت، بلکه بر روی جام شراب یا آب، پارچ ، گلدان و
قندان ، شکردان، تابلو، سماور و انواع ظروف نقره ای، برنزی، مسی و دیگر
انواع فلز، پیاده می شود و از آن قطعه فلز ، یک اثر هنری با ارزش را می
سازد.س
همانطور
که فوقن اشاره شد این هنر در برخی از شهرهای ایران رواج دارد، اما کارهای
استادانه، بخصوص در شهرهای شیراز، تبریز و بطور ویژه ای در اصفهان تولید
شده، ارائه می شوند. س
بازار صنایع دستی اصفهان
با
ورود به این بازار، گردشگر به ناگاه خود را در جهانی از هنرهای دستی خیره
کننده می یابد که در هر زاویه آن، شیئی زیبا بطور حیرت آوری خودنمایی می
کند. گردش در این بازار و بازارهای مشابه در شهرهای دیگر ایران به ویژه در
شیراز و تبریز، می تواند ساعتها و طی روزهای زیادی بطول انجامد، بدون آنکه
فرد احساس خستگی کند. همه گردشگران داخلی و معدود توریستهای خارجی که فعلن
از این شهرها دیدن می کنند ، بطور حتم از این بازارها بازدید می نمایند و
وصف تجربه خود را همراه با عکسهای بسیار زیبایی که با دوربینهای خود تهیه
کرده اند در سایتهای اینترنتی خود در معرض نمایش قرار می دهند.س
پایان
ویژه فصلنامه اندیشه آنلاین آلمان
کاری از فرامرز تابش
کد مقاله در فصلنامه اندیشه آنلاین آلمان:س
ikv rglckd hdvhk
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر